Đó là những chia sẻ của ông Trần Thanh Cảnh (Hội Nhà văn Việt Nam), người từng có 18 năm làm hội trưởng hội phụ huynh trước những ý kiến trái chiều hiện nay về việc có nên tiếp tục duy trì hội phụ huynh học sinh.
Ông Trần Thanh Cảnh đã từng có 18 năm giữ vị trí hội trưởng hội phụ huynh. “Tôi có hai đứa con, một trai, một gái. Tổng thời gian chúng học phổ thông khoảng 18 năm thì đó cũng là thời gian tôi là hội trưởng phụ huynh. Bé thì hội trưởng lớp, lớn thì hội trưởng trường”.
Là người đứng đầu hội phụ huynh nhiều năm, ông Cảnh cho rằng chỉ nên tiếp tục duy trì hội phụ huynh học sinh nếu như hoạt động của hội giữ được tính tương đối độc lập với nhà trường.
Theo ông, vai trò và chức năng chính của ban đại diện cha mẹ học sinh là gì?
Nhiều người có ý kiến rằng nên xóa bỏ ban đại diện cha mẹ học sinh vì ban này không phát huy được vai trò, tôn chỉ mục đích của mình. Nhưng theo tôi, hội phụ huynh là điều cần thiết phải có và không nên xóa bỏ.
Bởi hội là cầu nối của nhà trường và gia đình nhằm hỗ trợ cho việc học tập của con em mình. Trong nhiều nơi mà cơ sở vật chất còn hạn chế, hội phụ huynh còn có thể đóng góp đắc lực cho việc huy động nguồn lực xã hội một cách chính đáng, hỗ trợ cho việc học tập, giảng dạy của nhà trường...
Ông Trần Thanh Cảnh cho rằng hội phụ huynh học sinh phải thực hiện đúng tôn chỉ, mục đích vốn có thì mới có thể tồn tại được.
Trước đây khi ông còn là hội trưởng, các khoản thu đầu năm học, việc chi tiêu quỹ hội có được đưa ra thảo luận công khai, minh bạch mỗi khi họp hội phụ huynh không?
Tôi yêu cầu phải họp toàn thể, kê khai từng mục rõ ràng. Các phụ huynh cùng thảo luận, nếu biểu quyết đa số phụ huynh đồng tình thì sẽ được thông qua. Sau khi được thông qua thì mới được thu.
Tôi biết dân vùng tôi làm nông rất hiếu học. Thế nên định làm gì... đều phải nhìn vào khả năng cái túi của nông dân! Không được a dua theo các nhà khá giả. Nhiều đề xuất của nhà trường đã bị hội phụ huynh bác thẳng cánh!
Đề xuất trang bị bảng thông minh cho các lớp là một ví dụ. Một đại diện doanh nghiệp xuất nhập khẩu được trên giới thiệu về, định nã tiền phụ huynh trang bị bảng điện tử nhập ngoại. Đưa ra hội thảo luận bọn tôi bác thẳng cánh.
Ngay cả việc chi tiêu quỹ hội cũng phải hợp lý. Hồi tôi mới làm hội trưởng. Đi họp xong thấy phát phong bì cho từng ngưòi! Lạ! Tôi hỏi, sao phát phong bì? Tiền ấy ở đâu? Tôi mới bảo, tiền quỹ của hội phụ huynh chỉ được phép chi cho việc hỗ trợ học tập của các cháu và giảng dạy của thày cô. Cấm không được dùng việc khác. Còn ai tham gia hội phụ huynh là tự nguyện, vì con em mình, sao lại phải bồi dưỡng?
Những ngày đầu năm học rộ lên việc lạm thu ở trường học, trong đó có rất nhiều hội phụ huynh đứng ra thu tiền với khoản thu rất lớn, không được thông qua việc thảo luận giữa các phụ huynh. Ông có cho rằng đây là sự biến tướng của hội phụ huynh hay không?
Hội phụ huynh ra đời và hoạt động đã có văn bản của Nhà nước quy định về chức năng, nhiệm vụ. Nhưng gần đây nhiều trường, mà trong đó đứng đầu là hiệu trưởng đã làm biến dạng hội đi. Tiêu biểu là việc thay vì bầu những người có uy tín trong xã hội thì họ hay lái bầu những người dễ chỉ đạo theo ý nhà trường... dẫn đến hoạt động của hội mất hết ý nghĩa. Mà nhiều khi hội chỉ là cánh tay nối dài của hiệu trưởng!
Theo ông thì đây có phải là nguyên nhân chính dẫn đến sự biến tướng của hội hay không?
Nguyên nhân chính dẫn đến sự biến tướng trong hoạt động và ảnh hưởng đến tôn chỉ mục đích chính là sự thao túng của nhà trường vào hoạt động của hội! Hội muốn có tác dụng thật sự, phát huy được đúng vai trò của mình thì phải giữ được tính độc lập tương đối của mình.
Vậy theo ông, để hội hoạt động được một cách độc lập tương đối thì cần phải làm những gì và trách nhiệm của hội trưởng trong vấn đề này như thế nào?
Để hội hoạt động một cách có hiệu quả thì luôn phải giữ tính độc lập tương đối. Phải hoạt động theo quy chế riêng. Việc bầu cử ban đại diện phải thật sự dân chủ để chọn hội trưởng công tâm có năng lực.
Bởi thực ra vai trò hội trưởng rất lớn. Nếu điều hành tốt và biết cách dựa vào sự dân chủ thì hoàn toàn có thể áp chế được việc lạm thu. Cứ đưa các khoản lạm thu ra thảo luận công khai, phân tích, biểu quyết từng mục, ông nào muốn lạm thu cũng khó!
Nhất là các trường công lập ở thành phố đã được nhà nước hỗ trợ đủ đường thì các ông bà, anh chị nhận lời làm hội phụ huynh, hãy luôn đặt mình vào tư thế của nông dân, công nhân, dân nghèo... có con đi học để mà giơ tay đồng ý hay phản đối một khoản đóng góp nào đó bởi bây giờ các vị hiệu trưởng rất hay vẽ ra!
Hiện nay có rất nhiều trường đưa ra các quỹ hội phụ huynh lớp, phụ huynh trường lên đến nửa triệu/kỳ/học sinh khiến nhiều phụ huynh bức xúc. Theo ông mức thu phí hội như thế nào là hợp lý?
Việc thu quỹ hội không có chung nhưng vẫn nên có quỹ để chi vào những việc hợp lý cho học sinh. Mức phí như thế nào thì còn phải tùy từng địa bàn dân cư học sinh.... Ở nông thôn thì nửa triệu rất to. Chỉ nên độ 100 ngàn là nhiều.
Huyền Trần
Theo ĐSPL, Vietnammoi