Kinh tế số đem lại cơ hội để nâng cao năng lực và tăng cường năng suất cho nền kinh tế Việt Nam thông qua việc tạo ra những bước tiến đột phá về giá trị.
Kinh tế số đã có những tác động sâu sắc đến nền kinh tế và trở thành trụ cột trong quá trình chuyển đổi số của các quốc gia, kèm theo đó là Chính phủ số và xã hội số. Các lĩnh vực trong kinh tế số, như blockchain, big data, IoT, đang thay đổi các mô hình kinh doanh truyền thống và mang lại những cơ hội mới cho sự đổi mới và tăng trưởng. Tầm quan trọng của kinh tế số cũng được thể hiện qua sự quan tâm của các nền kinh tế lớn như Mỹ và Trung Quốc. Theo báo cáo của Cyberspace Administration of China, Trung Quốc đã đứng thứ hai trên thế giới với kinh tế số trị giá 6,96 nghìn tỷ USD vào năm 2022, chiếm 41,5% GDP.
Ở Việt Nam, theo báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông, tỷ trọng kinh tế số trong GDP năm 2022 đạt 14,26%, tương đương với 23 tỷ USD. Tốc độ tăng trưởng kinh tế số trong 6 tháng đầu năm 2023 đã ước đạt 15,26% và dự kiến sẽ đạt 17% vào cuối năm. Những con số này cho thấy tiềm năng lớn của kinh tế số ở Việt Nam và trên thế giới.
Ông Lê Nguyễn Trường Giang, Viện trưởng Viện Chiến lược chuyển đổi số (DTSI), đã phân tích thêm về kinh tế số và nhấn mạnh rằng kinh tế số không chỉ là một ngành kinh tế mới mà còn bao trùm toàn bộ các ngành kinh tế truyền thống. Kinh tế số tạo ra tầng mới và giá trị gia tăng đột phá thông qua việc chuyển đổi cách thức hoạt động. Ông ví dụ rằng trong kinh tế truyền thống, một sản phẩm có thể có giá trị gấp 10 lần và hơn thế nữa khi áp dụng kinh tế số. Ông cho rằng, để phát triển kinh tế số, cần có tư duy mới và tạo ra nền tảng sản xuất mới dựa trên nguồn tài nguyên mới, cách thức vận hành mới và các sản phẩm, dịch vụ mới.
Kinh tế số, cùng với quá trình chuyển đổi số, mang lại cơ hội để nâng cao năng lực và tăng cường năng suất cho nền kinh tế. Bằng cách đột phá giá trị, kinh tế số đóng góp vào việc chuyển đổi và mở rộng tăng trưởng kinh tế từ chiều rộng hiện tại sang chiều sâu. Trong bối cảnh suy thoái kinh tế toàn cầu, ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế và doanh nghiệp Việt Nam, ông Lê Nguyễn Trường Giang cho rằng việc tăng trưởng theo chiều rộng không thể duy trì lâu dài. Thay vào đó, nền kinh tế và doanh nghiệp cần chuyển đổi để tăng trưởng theo chiều sâu, tập trung vào việc tạo ra giá trị trên nền tảng kinh tế tri thức và đẩy mạnh khoa học công nghệ.
Vì vậy, giá trị của kinh tế số nằm trong quá trình chuyển đổi sang nền tảng mới. Không thể áp dụng tư duy cũ để thực hiện kinh tế số, mà cần có tư duy mới để tạo ra một tầng kinh tế mới. Nền tảng sản xuất mới được hình thành thông qua sử dụng nguồn tài nguyên mới, cách thức vận hành mới và sự phát triển của các sản phẩm, dịch vụ mới. Đây là những yếu tố quan trọng.
Tuy nhiên, theo ông Lê Nguyễn Trường Giang, việc phát triển kinh tế số đối mặt với ba trở ngại và khó khăn. Đầu tiên, khái niệm kinh tế số cần được làm rõ để xác định, thúc đẩy và phát triển. Thứ hai, quá trình chuyển đổi số cần được đẩy nhanh để đạt được điều kiện cần để kinh tế số tạo ra nền tảng giá trị. Cuối cùng, cần có nguồn nhân lực chất lượng và có khả năng tham gia vào các ngành kinh tế số.
Bảo An
Theo Kinh tế và đồ uống