Khi đồng USD tăng giá, thị trường tài chính toàn cầu luôn xáo động, và vàng – tài sản trú ẩn an toàn – cũng không ngoại lệ. Sự tăng giá của USD thường kéo theo sự giảm giá của vàng do mối quan hệ ngược chiều giữa hai loại tài sản này. Vậy, khi "đồng bạc xanh" lên giá, điều gì sẽ xảy ra với vàng và nhà đầu tư nên ứng phó thế nào?
Vàng được xem là tiền tệ quốc tế từ thời cổ đại cho tới những năm 70 của thế kỷ 20, nó bắt đầu bị thay thế bằng tiền giấy vì sự tiền lợi và giá trị tương đương với các hàng hóa. Tới tận ngày nay, vàng vẫn giữ được giá trị đỉnh cao của nó, tuy không sử dụng trong giao thương nhiều nhưng vàng được dự trữ trên toàn thế giới để phòng chống lạm phát và có thể quy đổi khắp thế giới.
Đồng USD hay đồng Đô la Mỹ là tiền tệ chính thức của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ, tính tới thời điểm hiện tại thì đồng USD vẫn là đồng tiền dự trữ quốc tế, tức là đồng tiền hay được sử dụng trong giao thương toàn cầu. Vì vậy, cả đồng USD và vàng đều là công cụ tiền tệ dự trữ quốc tế.
Dù vàng là một loại hàng hóa đặc biệt, có vai trò như tiền tệ để dự trữ và trao đổi hàng hóa, nhưng, cũng như mọi loại tài sản và hàng hóa khác, nó cũng chịu tác động từ quy luật cung-cầu, lạm phát hay tình hình chính trị xã hội. Vậy cụ thể đâu là những yếu tố ảnh hưởng tới giá vàng?
Tác động của đồng USD tới giá vàng
Giá đồng USD với giá vàng có mối quan hệ nghịch đảo nhau: đồng Đô la Mỹ càng mất giá thì vàng càng tăng giá. Khi đồng Đô tăng liên tục thì việc nắm giữ vàng trở nên đắt đỏ hơn, người ta sẽ mua ít đi, khi nhu cầu giảm thì giá vàng sẽ giảm xuống.
Vàng được coi là một trong những công cụ phòng ngừa lạm phát và sự mất giá của đồng tiền nói chung và đồng Đô nói riêng. Khi có giá trị đồng USD có dấu hiệu biến động xấu thì các nhà đầu tư có xu hướng mua vàng để “trú ẩn”, chính lượng cầu tăng khiến cung ít đi, để cân bằng thì trường thì vàng buộc phải tăng giá.
Tuy nhiên không phải lúc nào vàng và USD cũng tỷ lệ nghịch với nhau. Trước đó đã ghi nhận trường hợp cả vàng và đồng Đô đều tăng do ảnh hưởng đến từ nguồn cung - cầu.
Ở thời điểm hiện tại, có rất nhiều dấu hiệu cho thấy việc thắt chặt tiền tệ còn tiếp diễn, lãi suất tiền gửi tiếp tục neo cao trong trung hạn, chính vì vậy, lúc này gửi tiền ở ngân hàng tốt hơn là mua vàng.
Một trong những yếu tố lớn ảnh hưởng đến tỷ giá đồng USD là chính sách lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Khi Fed tăng lãi suất, đồng USD thường tăng giá, bởi vì lãi suất cao thu hút dòng vốn vào các tài sản có lãi suất bằng USD. Trong những năm gần đây, Fed đã có xu hướng tăng lãi suất để kiểm soát lạm phát, và điều này đã góp phần làm tăng giá trị đồng USD.
Với mỗi lần tăng lãi suất, chi phí cơ hội của việc nắm giữ vàng – một tài sản không sinh lời – cũng tăng lên. Khi chi phí cơ hội cao hơn, các nhà đầu tư thường chuyển hướng sang các loại tài sản có lãi suất thay vì vàng, dẫn đến giá vàng có xu hướng giảm.
Đối với các quốc gia có nền kinh tế mới nổi, sự tăng giá của đồng USD có thể gây khó khăn cho các thị trường này. Khi đồng USD tăng giá, các nước này phải đối mặt với chi phí nhập khẩu cao hơn, từ đó gây sức ép lạm phát nội địa. Các quốc gia đang phát triển thường là những nhà nhập khẩu lớn của vàng, và khi giá vàng trở nên đắt đỏ, nhu cầu từ những thị trường này sẽ giảm, làm suy yếu lực cầu cho vàng và ảnh hưởng đến giá vàng toàn cầu.
Tâm lý của các nhà đầu tư cũng đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định giá vàng. Khi đồng USD mạnh lên, nhà đầu tư có xu hướng tìm kiếm các tài sản an toàn hơn trong thời điểm nền kinh tế bất ổn. Tuy nhiên, nếu sự tăng giá của USD đi kèm với lo ngại suy thoái, thì vàng có thể vẫn giữ được sức hấp dẫn nhờ vai trò là tài sản trú ẩn an toàn, mặc dù chi phí có thể cao hơn.
Việc đồng USD tăng giá chắc chắn có ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến giá vàng, nhưng mức độ ảnh hưởng còn tùy thuộc vào nhiều yếu tố khác, bao gồm cả bối cảnh kinh tế toàn cầu và tâm lý của nhà đầu tư. Những ai đang đầu tư vào vàng cần theo dõi sát sao các động thái của USD và chính sách lãi suất của Fed để đưa ra quyết định hợp lý. Dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, vàng vẫn đóng vai trò quan trọng như một tài sản phòng ngừa rủi ro trong danh mục đầu tư, nhưng việc quản lý rủi ro là cần thiết trong bối cảnh USD tăng giá.
Tiến Hoàng/KTĐU