Trong khi chủ dự án nhà thương mại dễ dàng tìm một hướng mới trong việc bán hàng thì các dự án nhà ở xã hội lại tương đối khó khăn vì các đối tượng mua nhà, gần như 100% sẽ phải vay vốn ưu đãi.
Những vấn đề “hậu 30.000 tỷ”
Ngày 28/3, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có văn bản hoả tốc gửi các ngân hàng đang triển khai gói 30.000 tỷ, về việc dừng ký hợp đồng tín dụng mới, chương trình cho vay hỗ trợ nhà ở, theo Nghị quyết 02/NQ-CP.
Cụ thể, văn bản của NHNN nêu rõ, qua theo dõi của NHNN về tình hình cho vay hỗ trợ nhà ở, đến nay số tiền cam kết cho vay của các ngân hàng đối với khách hàng đã đạt trên 30.000 tỷ đồng. NHNN yêu cầu các ngân hàng dừng ký hợp đồng tín dụng mới kể từ ngày 31/3/2016 đối với toàn bộ đối tượng khách hàng của Chương trình tín dụng ưu đãi. Đồng thời, tập trung giải ngân các hợp đồng tín dụng đã ký theo đúng quy định pháp luật.
Như vậy, đối với khách hàng mới, đã hết cơ hội chạm đến gói vay ưu đãi này. Trong khi đó, với những khách hàng đã ký hợp đồng tín dụng vay gói 30.000 tỷ, việc có được giải ngân với lãi suất ưu đãi sau ngày 1/6/2016 hay không vẫn phải chờ quyết định cuối cùng từ Chính phủ.
Một vấn đề khác là kể từ ngày 1/4, đối với hàng trăm trường hợp người thu nhập thấp đã được các ngân hàng hứa cho vay để mua nhà ở xã hội thì sẽ được giải quyết như thế nào? Theo đại diện một số công ty môi giới bất động sản, quyết định này của NHNN sẽ gây nhiều ảnh hưởng đến phân khúc bất động sản giá rẻ, trừ nhà ở xã hội, bởi hết thời hạn được vay, người có nhu cầu vay mua nhà sẽ không còn cơ hội vay giá rẻ. Đối với khách hàng có nhu cầu mua nhà ở xã hội, sẽ phải chờ gói vay mới từ Chính phủ.
Trong bối cảnh gói 30.000 tỷ sắp kết thúc thì một số dự án nhà ở xã hội tiếp tục thu hút những người có nhu cầu nhà ở. Đơn cử như dự án nhà ở xã hội The Vesta (Hà Đông, Hà Nội) đã nhận được hơn 800 hồ sơ đăng ký mua chỉ sau 10 ngày mở bán. Dự kiến, quý II/2017 bàn giao nhà. Sở dĩ các dự án này hút khách là bởi giá bán hợp lý và được đầu tư hạ tầng đồng bộ. Tại dự án nhà ở xã hội Sài Đồng có 3 công viên cây xanh, có hồ điều hòa nằm trong công viên cây xanh. Trong khu đô thị có 1 trường mầm non và 2 trường tiểu học. Hay như dự án The Vesta, chủ đầu tư công bố hơn 50 tiện ích hiện đại.
Tại lễ mở bán cách đây ít hôm, chủ đầu tư dự án The Vesta và Ngân hàng Vietinbank cam kết hỗ trợ người mua nhà vay gói 30.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, trước thông tin gói 30000 tỷ sẽ không được ký mới hợp đồng từ 31/3, hàng trăm người đã nộp đơn xin mua nhà xã hội tại dự án The Vesta không còn cơ hội vay từ gói này. Hiện nay, chủ đầu tư dự án và người mua nhà vẫn chỉ còn cách là chờ gói vay mới để ký hợp đồng.
Trước đó, lo ngại khách hàng không còn mặn mà mua nhà khi gói 30.000 tỷ đồng sắp hết hạn, nhiều doanh nghiệp địa ốc từng lên kế hoạch mở bán dự án trong giai đoạn này đã phải hủy chương trình dự kiến vào phút chót.
Cuối tháng 2 và đầu tháng 3/2016, Công ty cổ phần Bất động sản AZ (AZ Land) đã truyền thông khá rầm rộ việc doanh nghiệp sẽ mở bán công khai dự án nhà giá rẻ và nhà ở xã hội Bright City, Hà Nội vào ngày 12/3/2016. Thế nhưng, khi thời điểm diễn ra sự kiện đã cận kề, AZ Land bất ngờ hủy việc mở bán.
Theo giải thích từ phía chủ đầu tư, việc hủy chương trình mở bán dự án Bright City xuất phát từ những nguyên nhân khách quan, khi thông tin về gói tín dụng 30.000 tỷ sắp hết hạn đang khiến nhiều khách hàng khá hoang mang. Việc mở bán dự án trong thời điểm này, khả năng thành công không cao, khi đối tượng khách hàng chủ yếu thuộc nhóm đối tượng có nhu cầu vay vốn ưu đãi.
Theo kế hoạch, dự án chung cư Tứ Hiệp Plaza sẽ được mở bán ra thị trường trong tháng 3/2016. Với mức giá chỉ từ 16 - 17 triệu đồng/m2, số lượng căn hộ dự án Tứ Hiệp Plaza đủ điều kiện vay vốn gói 30.000 tỷ sẽ rất lớn. Thế nhưng, việc hết hạn gói tín dụng ưu đãi và khách hàng vay vốn gói tín dụng này sẽ phải trả lãi theo lãi suất thương mại sẽ là rào cản lớn trong bối cảnh hiện nay.
Phối cảnh dự án nhà ở xã hội The Vesta
Chủ đầu tư dự án Tứ Hiệp Plaza hiện nay đã không trông chờ vào gói tín dụng 30.000 tỷ trong việc bán hàng. Thay vào đó, chủ đầu tư đã bắt tay với ngân hàng để đưa ra một gói tín dụng ưu đãi riêng cho khách mua nhà trong dịp mở bán sắp tới. Các chủ đầu tư dự án nhà giá rẻ sắp tới muốn bán được sản phẩm, chắc chắn cũng sẽ phải đưa ra gói tín dụng riêng hỗ trợ khách mua nhà mà không thể trông chờ vào gói 30.000 tỷ hay một gói tín dụng ưu đãi khác.
Cần gói vay mới
Trong khi chủ dự án nhà thương mại dễ dàng tìm một hướng mới trong việc bán hàng thì dự án nhà ở xã hội lại tương đối khó khăn vì các đối tượng mua nhà, gần như 100% sẽ phải vay vốn ưu đãi. Nếu không kịp thời có gói vay mới, việc sở hữu nhà ở xã hội với đa số người thu nhập thấp sẽ rất xa vời.
Bởi vậy, bên cạnh việc ủng hộ tiếp tục giải ngân gói 30.000 tỷ cho trường hợp người mua nhà đã ký hợp đồng và giải ngân dở dang, nhiều ý kiến chuyên gia cho rằng sau khi gói này kết thúc, nên có một gói tín dụng mới hỗ trợ người thu nhập thấp, trung bình khá mua nhà.
Theo đánh giá của Bộ Xây dựng, hiện nguồn cung nhà xã hội, nhà giá thấp vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu còn rất lớn của người dân, việc triển khai các dự án còn chậm. Thực tế cho thấy các dự án nhà ở xã hội đều làm đến đâu hết hết đó.
Đánh giá về hiệu quả của gói 30.000 tỷ, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Tp.Hồ Chí Minh cho rằng mặc dù thời gian đầu do vướng mắc nên quá trình giải ngân chậm tuy nhiên, gói tín dụng này và Thông tư 11 đã có tác động mạnh đến thị trường bất động sản và người mua nhà. Bằng chứng là đã có khoảng 43.000 hộ gia đình thu nhập thấp được vay vốn ưu đãi mua nhà, góp phần an sinh xã hội. Hàng tồn kho thị trường bất động sản cũng giảm mạnh so với các năm trước đó. Gói 30.000 tỷ đã có kết thúc có hậu.
Ở góc độ khác, ông Nguyễn Văn Đực, Phó giám đốc Công ty Địa ốc Đất Lành cho rằng sau gói 30.000 tỷ kết thúc nên có một gói tín dụng mới cho vay lãi suất ưu đãi đối với cả người thu nhập trung bình khá, không phải chỉ là người nghèo nữa.
Mới đây, Ngân hàng Nhà nước cũng đã ban hành Thông tư 25 và có chỉ đạo Ngân hàng Chính sách xã hội tích cực triển khai chủ trương của Chính phủ tại Nghị định 100 về quản lý và phát triển nhà ở xã hội để hỗ trợ vốn đối với người thu nhập thấp mua nhà. Những người dân chưa được vay vốn ưu đãi từ chương trình 30.000 tỷ đồng có thể tìm vay các gói vay tương tự tại Ngân hàng này để mua nhà.
Bảo Nam
theo Công lý