Đã đổ hết gạo giả đi?
Đã đổ hết gạo giả đi?
Như Dân trí đã đưa tin, ngày 16/3, Duy Mạnh, sinh viên đang tạm trú tại phố Giáp Nhị (phường Thịnh Liệt - quận Hoàng Mai) đã đi mua 5 kg gạo trên phố Giáp Nhị với mức giá 14.000 đồng/kg. Loại gạo này có hình dạng dài và to hơn các loại gạo bình thường, gạo có màu trắng đục và bề ngoài bóng bắt mắt. Gạo này không có mùi thơm đặc trưng của cám gạo, mà có mùi "lạ", gần giống như mùi nhựa. Khi nấu thành cơm, Mạnh và một số người bạn cùng ở trọ phát hiện ra cơm không nở như các loại gạo bình thường, các hạt gạo rời rạc bất thường. Đặc biệt, thay vì mùi thơm của cơm, cả nồi nồng nặc mùi nilon, xen kẽ mùi nhựa tổng hợp khó ngửi và không thể ăn.
Trước thông tin về gạo giả, ngay chiều tối 3/4, Đội Quản lý thị trường số 15 Hà Nội đã tiến hành kiểm tra cửa hàng kinh doanh gạo tại địa chỉ 32/88 phố Giáp Nhị, P.Thịnh Liệt, Q.Hoàng Mai - nơi cung cấp gạo lạ cho anh Nguyễn Duy Mạnh.
Theo kết quả kiểm tra ban đầu thì không thấy gạo giả như thông tin đã phản ánh. Tổ kiểm tra đã tiến hành lập biên bản có sự có mặt của chủ hộ kinh doanh là ông Đinh Văn Thiện, thường trú tại địa chỉ trên; anh Nguyễn Duy Mạnh, người cung cấp thông tin cho báo chí.
Tại buổi làm việc, Mạnh đã không đưa ra được những bằng chứng để chứng minh anh đã mua "gạo giả" tại cửa hàng của ông Thiện. Mạnh cho biết, gạo là do bạn ở cùng mua và hiện nay đã đem vứt đi hết.
Sau khi tiến hành kiểm tra, lấy mẫu, tổ công tác số 2 khẳng định trong biên bản: Tại cửa hàng số 32/88 phố Giáp Nhị hiện kinh doanh 9 loại gạo và không hề có loại gạo như thông tin đã phản ánh. Người dân xung quanh khu vực này cho biết thêm gia đình ông Thiện đã kinh doanh ở đây từ lâu và là người kinh doanh đàng hoàng.
Số gạo được nghi là giả của một khách hàng tại Hà Nội.
Trong khi đó, trên Dân Việt, TS. Nguyễn Trí Hoàn - Viện trưởng Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm (Viện Khoa học Nông nghiệp VN) cho biết trên báo Dân Việt, thực tế, mỗi kg gạo giá cũng chỉ trên dưới 10.000 đồng nên việc "chế tạo" gạo giả cũng chẳng mang lại lợi nhuận gì hoặc lỗ vốn; thậm chí có những hành vi sẽ bị xem xét xử lý hình sự. "Có thể đây là những loại gạo được trộn các chất giữ ẩm nên có thay đổi về chất lượng khác thường".
Trên báo này, ông Phạm Đồng Quảng - Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NNPTNT) cũng khẳng định: "Chưa có căn cứ khoa học nào khẳng định gạo đó là giả. Về góc độ sản xuất nông nghiệp, không thể có loại giống lúa nào "đẻ" ra được gạo giả". Theo ông Quảng, nếu mua phải gạo lạ, người tiêu dùng nên báo với cơ quan chức năng. Với những loại kém phẩm chất, người tiêu dùng nên thận trọng trong từng mục đích sử dụng.
Gạo giả: Vừa đắt, vừa khó sản xuất
Báo Đất Việt trích lời PGS.TS Trần Hồng Côn, Khoa Hóa, Đại học Khoa học tự nhiên, Đại học quốc gia Hà Nội cho rằng, với những mô tả về gạo giả mà các phương tiện thông tin đại chúng đưa gần đây, PGS.TS Trần Hồng Côn đưa ra giả thuyết, có thể nó đã được sản xuất từ polime tái chế - loại rất độc hại ngay cả khi sản xuất túi đựng chứ chưa nói đến thực phẩm.
Tuy nhiên, PGS.TS Trịnh Lê Hùng - Đại học Quốc gia Hà Nội, tỏ ra nghi ngờ về chất liệu polyme sản xuất ra gạo giả này bởi quy trình công nghệ khá phức tạp. Ông cho rằng, về mặt lý thuyết, nếu gạo giả sản xuất từ bột sắn, khoai trộn thêm bột polime để giúp tạo hình thì có vẻ thuyết phục hơn.
Ông Mai Thành Chí, Viện công nghệ hóa học, cũng nhận xét, từ nhựa có thể chế tạo thành loại gạo giả như một số người nghi ngờ, nhưng sử dụng công nghệ nào để sản xuất thì không thể biết được và thành phần của nó thì chỉ phải kiểm tra mới biết được. Mặc dù vậy, để sản xuất loại gạo giả từ nhựa thì giá thành không thể rẻ như hiện nay (10.500 đồng/kg) được bởi loại nhựa sản xuất từ dầu mỏ và có giá đắt gấp 3 lần giá gạo hiện tại. Có thể loại gạo giả này sẽ được làm từ những tinh bột rẻ khác (như bột sắn) và được trộn các hóa chất tạo mùi, tạo màu, tạo độ dẻo và chất chống mốc... thì mới có giá như vậy.
Cách nhận biết gạo giả
Ông Nguyễn Trí Ngọc, Cục trưởng Cục trồng trọt, Bộ NN-PTNT nói rằng, ở Việt Nam không có giống lúa nào cho ra sản phẩm gạo sau khi nấu có tính đàn hồi như cao su. Tuy nhiên để khẳng định đây là gạo thật hay giả, có ảnh hưởng thế nào đến sức khỏe thì cần phải phân tích. Trước khi có kết quả chính thức, ông Nguyễn Trí Ngọc khuyến cáo người tiêu dùng không nên sử dụng loại gạo này.
Liên quan đến các quan ngại của người tiêu dùng khi sử dụng gạo giả, PGS.TS Trần Hồng Côn cho biết: loại gạo này chủ yếu ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa vì nilon rất khó tiêu. Còn PGS.TS Trịnh Lê Hùng khẳng định, rất khó xảy ra ngộ độc, ảnh hưởng lâu dài khi sử dụng gạo giả vì nếu có chẳng may ăn phải, nó sẽ theo đường tiêu hóa ra ngoài. Có ảnh hưởng thì chỉ là ảnh hưởng đến túi tiền người tiêu dùng vì bị mua phải hàng giả, không đảm bảo dinh dưỡng, chất lượng đúng với số tiền bỏ ra.
Để nhận dạng gạo giả cũng không khó. Các nhà khoa học khuyến cáo với cách thử rất đơn giản mà bất cứ người dân nào cũng có thể thực hiện được như: Cho gạo lên chảo rang dưới ngọn lửa to. Nếu là gạo giả thì sẽ nóng chảy ra, còn gạo thật thì sẽ chín thơm. Cách nữa đó là lấy 1 chậu nước, cho gạo vào ngâm. Gạo thật sau 1 thời gian sẽ trương nở, còn gạo giả thì không mà nổi lên mặt nước.
Đáng quan ngại là gạo giả nếu bị trà trộn với gạo thật đem bán trên thị trường thì cách phân biệt sẽ là rất khó. Các chuyên gia khuyến cáo, người tiêu dùng nên quan sát kỹ trước khi mua như hình dáng (gạo thông thường chỉ dài 6-7mm nhưng gạo này dài tới 10mm, bề ngang gạo này nhỏ hơn nhiều so với gạo thông thường). Bên cạnh đó, không nên mua loại gạo trắng sạch và đều trăm hạt như trăm bởi bình thường, gạo xay xát xong có độ tấm là 5%. Cuối cùng, gạo thật thường có mùi thơm đặc trưng, nắm vào tay có bột cám để lại trong lòng bàn tay còn gạo nhựa thì không. (Theo Đất Việt)
Hạnh Giang
Theo VEF